آزمایش Fe & TIBC

اشتراک گذاری:

نام آزمایش
Fe & TIBC
هزینه آزمایش

نام روش اندازه گیری
روش ارجح: کالریمتریک End point روش مرجع: اسپکتروفتومتری جذب اتمی سایر روشها: Ferrozine؛ Bathophena
نام های مشابه
آهن، Iron (Fe)، Latent Iron Binding Capacity، Transferrin Saturation, ،

توضیح روش کار
انجام تست با دستگاه کوباس 6000 و کیت های ROCHE ساخت کشور آلمان طبق آخرین متد روز دنیا

نوع نمونه
سرم
حجم نمونه
ml 1
نگهداری نمونه
نمونه در دماي C◦ 4 تا 7 روز و در C◦20- تا 6 ماه پایدار است
حمل و نقل نمونه
زنجیره سرد
نیازهای همراه نمونه
مشخصات کامل بیمار
راهنمای جمع آوری نمونه
1. ترجیحاً نمونه گیری قبل از 12 ظهر انجام شود. به خاطر ريتم شبانه روزي بهتر است نمونه گيري صبح ناشتا انجام شود. 2.از سوزن شماره 20 يا بزرگتر استفاده شود . 3. مصرف هرگونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را در برگه بیمار ثبت کنید. 4. سن و جنس بیمار را در برگه آزمایش یادداشت کنید.
اطلاعات لازم از بیمار
نام و نام خانوادگی سن و جنس بیمار
معیار رد نمونه
1. هموليز موجب رد نمونه مي شود. 2. عدم استفاده از لوله شیشه ای اسید واش یا پلاستیکی استریل موجب رد نمونه مي گردد.
آمادگی لازم قبل از نمونه گیری
1ا بيمار بايد 12 ساعت ناشتا باشد، مصرف آب مجاز است . نمونه باید صبح گرفته شود(به علت تاثیرات ریتم شبانه‌روزی آهن و اینکه سطح آهن در عصر پایین‌‌تر است). 2. ازمصرف داروها و مکمل های حاوی آهن 24 ساعت قبل از نمونه گیری اجتناب گردد. 3. نمونه می‌بایست قبل از اینکه بیمار آهن درمانی بگیرد یا تزریق خون داشته ‌باشد گرفته‌ شود. در صورتی‌که بیمار تزریق خون انجام داده باشد می‌بایست چندین روز بعد آزمایش دهد.

شرح آزمایش
70% آهن بدن در هموگلوبین گلبول¬های قرمز وجود داشته و 30% باقیمانده، آهن ذخیره‌ای به شکل فریتین و هموزیدرین است. بیماری‌های مربوط به هموستاز آهن از جمله شایعترین بیماری¬های انسان می‌باشند. فقر آهن ممکن است به علت جذب ناکافی (مثلاً در بیماری سلیاک، بیماری التهابی روده، برداشتن روده، علل تغذیه‌ای ) یا از دست رفتن زیادی آهن (مثلاً در بیماری التهابی روده، واریس مری، گاستریت، زخم، عفونت¬های انگلی و سایر اختلالات دستگاه گوارش ) ‌باشد.بیماری¬های مربوط به اضافه بار آهن(Iron overload) شامل دو گروه اصلی است. در گروه اول اریتروپوئز طبیعی بوده ولی آهن بیشتر از ظرفیت اتصالی آهن به ترانسفرین می‌باشد (مثل هموکروماتوز)، در نتیجه آهن در سلول¬های پارانشیمی کبد و سایر ارگان¬ها رسوب می‌کند. در گروه دوم کاتابولیسم گلبول¬های قرمز سبب اضافه بار آهن شده (مثل اضافه بار ناشی از تزریق خون) که آهن در ماکروفاژهای سیستم رتیکولواندوتلیال رسوب می‌کند.در بیماری¬های التهابی، عفونی یا بدخیمی اندازه‌گیری پارامترهای معمول ممکن است جهت افتراق کم‌خونی فقر آهن از کم‌خونی بیماری¬های مزمن کافی نباشد. هر چند رنگ‌‌آمیزی آهن مغز
تفسیر
در هموکروماتوز ارثی، آهن سرم معمولاً بیشتر از 160 µg/dl و درصد اشباع بیش از 60 ٪ است. در اضافه بار آهن پیشرفته، درصد اشباع اغلب بیش از 90 ٪ است. غلظت آهن سرم بیانگر Fe3+ متصل به ترانسفرین است و شامل آهن سرم به صورت هموگلوبین آزاد نمی‌شود. به طور طبیعی فقط حدود یک سوم محل¬های اتصال آهن توسط Fe3+ اشغال می‌شوند. بنابراین ترانسفرین سرم ظرفیت ذخیره‌ای قابل‌توجهی برای اتصال آهن دارد که ظرفیت غیراشباع اتصال به آهن (UIBC) نامیده می‌شود. حداکثر میزان آهنی که می‌تواند به ترانسفرین اتصال یابد، ظرفیت کلی اتصال به آهن (TIBC) نامیده می‌شود. اشباع ترانسفرین نیز نسبت آهن پلاسما به TIBC است. آهن سرم در هموسیدروز، کم‌خونی‌های همولیتیک (بخصوص تالاسمی)، کم‌خونی‌های سیدروبلاستیک، هپاتیت، نکروز حاد کبد، هموکروماتوز و درمان نامناسب با آهن افزایش می‌یابد. علایم و نشانه‌هایی که ممکن است در مسمومیت با آهن دیده شوند عبارتند از استفراغ، درد شدید شکم، اسیدوزمتابولیک با افزایش آنیون‌گپ، لوکوسیتوز، هیپرگلیسمی و افزایش بیلی¬روبین /AST/ ALT و لاکتات دهیدروژناز. آهن سرم در اشکالات تغذیه‌ای، از دست دادن مزمن خون (ازجمل
احتیاط ها
به جز در مسمومیت با آهن، در سایر موارد اندازه¬گیری آهن سرم بدون TIBC یا ترانسفرین از ارزش محدودی برخوردار است. استفاده از سطح فریتین هم جهت تعیین فقرآهن کمک‌کننده است. سطح پایین آهن در عفونت‌های حاد همراه با لوکوسیتوز ممکن است نشانه فقر آهن نباشد. غلظت‌های پایین آهن در عفونت مزمن، التهاب و بدخیمی ممکن است گمراه‌ کننده باشد. در حالی که در بسیاری از این موارد سطح فریتین بالاست. در خانم¬هایی که OCP مصرف می‌کنند TIBC و ترانسفرین افزایش یافته ولی اشباع ترانسفرین طبیعی است. اشباع ترانسفرین در التهابات حاد و مزمن کاهش می‌یابد. همولیز واضح ممکن است با سطح آهن تداخل پیدا کند. در گروهی از بیماران که آنمی فقر آهن دارند غلظت ترانسفرین پلاسما طبیعی است. دفروکسامین که در درمان مسمومیت با آهن استفاده می‌شود با TIBC تداخل دارد. عوامل مداخله گر: افزایش دهنده ها: انتقال خون، مصرف اخير مواد غذايي حاوي آهن، بيماري هاي هموليز دهنده، دارو های افزاینده سطح آهن نظیر دكستران، استروژن ها، كلرامفنيكل، اتانل، داروهاي حاوي آهن، متيل دوپا، داروهاي ضد بارداري خوراكي. کاهش دهنده ها: دارو های کاهنده سطح آهن نظیر ACTH

ورود آزمایشگاه‌ها

ورود پزشکان

ورود مراجعین

راهنمای جوابدهی

آزمایش Fe & TIBC